Անահիտ Արփեն
ՉԳՐՎԱԾ ՆԱՄԱԿ
Բարև…
Շատ բան ունեմ քեզ գրելու, բայց ի՞նչ գրեմ…
Քանի միասին էինք, ամեն ինչ այնքան լիքն էր մեզնով, որ թվում էր անխոս իրար լրիվ հասկանում էինք: Այդպես կորան իղձերի ու իրերի սահմանազատումները: Այդպես պատրանքածին երևակայականը իրական էի կարծում: Ավելին` համոզված էի, թե սիրում ես ինձ: Բայց ախր ականջներս ծարավ մնացին սրտիդ խոսքին: Չէ ՞ որ մարդ ուզում է բառերով իմանա այն, ինչ մտածում է: Ինչ երազում է… լսել:
Ինչու՞ բաժանվեցինք:
Որ ավելի ճի՞շտ ապրենք:
… Եթե հնարավոր լիներ մի տասը տարի ոչինչ չանել… Հանկարծ մի օր ամեն ինչ անծանոթ դառնար ու հետաքրքիր թվար… Գուցեև մոռանայի:
… Որ պատերի շրջագծով առաստաղին տարածված մեր ստվերը անբաժան էր, չզատված ու…
… Իմ ծննդյան օրն էր, և դու չարգելեցիր, թույլ տվիր, որ ես ես լինեմ: Ասում էիր` նուրբ եմ, ցանկալի… Մի կողմ էիր նետել վերամբարձ պահվածքդ ու ձեռքդ սահեցնում էիր մազերիս վրայով ու թույլ էիր տալիս, որ երգեմ… Մի անգամ միայն թույլ տվիր, որ ես ես լլինեմ: Մնացյալ բոլոր անգամները մնացիր անզեղում սառնասիրտ, ում գոհացնելու համար պետք էր հավաք լինել, չնյարդայնանալ, չսխալվել, չկապվել ու դաառնալ ի՞նչ: Հանդիսատես: Սեփական կյանքի՞դ: Կողմնակի մարդն անգամ հուզվում է ուրիշի ապրումները դիտելիս, իսկ ես դեռ իրավունք չունեմ հուզվելու իմ իսկ հույզերից: Ախ, ես ինչպե՞ս լինեմ մի համր եղեգ, քամուն համընթաց ճկվող-ուղղվող, երբ շուրջն ամեն ինչ երգում է ակամա, երգում իր ձայնով:
Ես ամեն ինչ արի, որ չխախտեմ քո դրած պայմանները` ինձ համար կարգածդ չափերը: Չհակառակվեցի: Չպահանջեցի: Չստացա: Ու… Բաժանվեցինք:
Հա~, բայց ինչու՞ հենց համակերպվում եմ քեզ հետ չլինելու փաստին, զանգում ես:
Ա~խ այդ երանավետ ակնթարթները…
Այդ պահերին ուզում եմ չլինել աշխարհի երեսին, գետնի տակն անցնել, տանել տարտարոսի ամենադաժան չարչարանքները, միայն թե լսափողը չվերցնեմ… որն, ավաղ, իմ ուժերից վեր է: Հեռախոսի զարկերը սրտիս մեջ են տրոփում: Իսկ երբ լսում եմ այնքան հարազատ ձայնդ` վստահ ու առնական, դողդողացող ձեռքիցս քիչ է մնում ցած ընկնի լսափողը:
Ծիծաղելի՞ է վիճակս:
Երեկ ասացիր, որ շատ ես զբաղված, չես հասցնում նամակ գրել, մի կերպ հաջողացրել-զանգել ես: Ասացիր հանգիստ ու անվրդով: Ասացիր` հետո կպատմեմ, և ես հասկացա, որ ոչինչ էլ չես պատմի:
Ի՞նչ պիտի պատմես: Որ աշխարհում կատարվող ամեն ինչ ինձնից զորե՞ղ է: Որ դու միայն քո՞ կյանքով ես տարված: Որ ինձ հետ ապրածդ գերագույն երջանիկ պահերը (դու էիր ասում) անցյա՞լ են արդեն: Ի՞նչ պիտի ասես: Որ խինդն ու բերկրանքը մի քողածածկ պատժամիջոց են և ժամանակ առ ժամանակ տրվում են մարդուն, որ հետո կորցնի ու տառապելի՞ք ունենա: Ի՞նչ պիտի ասես, որ չմտածեմ, թե դժբախտ չլինելու միակ ելքը երջանկություն չտեսնելն է: Չճանաչելը: Չիմանալը: Չձգտելը…
Ի՞նչ պիտի ասես, որ վերանա հիշողություն կոչվածը:
Գիտեմ` ինչ պիտի ասես: «Մի լավ բան ունենալուց մարդ չպիտի կապվի ու ձգտի սեփականացնել այն»: Երանի համոզված լինեի, որ այս ձևակերպումդ ևս միայն ինձ է ուղղված: Արդյո՞ք ինքդ քեզ էլ չես զրկում… Կզանգես, թե ոչ, կգրես, թե չես գրի, չգիտեմ, բայց մի ասա, թե կզանգես, մի ասա, որ կգրես, կպատմես… Խնդրում եմ, հույսի հոգեմաշ կամուրջներ (քո նրբագեղ անփութությամբ) մի թող, գթա: Հոգնել եմ արդեն: Տվել եմ, ինչ կարող էի և հիմա, ի սեր Քրիստոսի, մի հատիկ ողորմություն եմ քեզնից աղերսում` մի զանգիր: Թող մոռանամ քեզ:
Գուցե հնարավոր է:
Գուցեև…
… Այսօր երկինքն էլ տրամադրություն չունի. մի անփույթ շրջագիծ է քաշել ու մեջը լցրել է աշակերտական մատիտի կարմիրով, որ արևի փոխարեն է: Գլորվում է անհրապույր շենքերի տանիքներից հեռու, հեռուու~…
Դեպի մայրամուտ:
Դեպի մոխրագույն երկինքը. Աստված վրձինը թաթախել է ջրի մեջ ու չի իմացել ինչ գույնով ներկի` դատարկ վրձինն է քսել երկնակամարին:
Ու երկինքն այսօր տրամադրություն չունի: Զի այն, ինչ մեր մեջ է, երկնի անհունում է, որի դռներն այգաբացի մառախուղն է, իսկ պատուհանները` գիշերվա լռությունն ու լռության մեղեդին, իսկ… Իսկ աչքս հեռախոսից չի կտրվում:
ՉԳՐՎԱԾ ՆԱՄԱԿ
Բարև…
Շատ բան ունեմ քեզ գրելու, բայց ի՞նչ գրեմ…
Քանի միասին էինք, ամեն ինչ այնքան լիքն էր մեզնով, որ թվում էր անխոս իրար լրիվ հասկանում էինք: Այդպես կորան իղձերի ու իրերի սահմանազատումները: Այդպես պատրանքածին երևակայականը իրական էի կարծում: Ավելին` համոզված էի, թե սիրում ես ինձ: Բայց ախր ականջներս ծարավ մնացին սրտիդ խոսքին: Չէ ՞ որ մարդ ուզում է բառերով իմանա այն, ինչ մտածում է: Ինչ երազում է… լսել:
Ինչու՞ բաժանվեցինք:
Որ ավելի ճի՞շտ ապրենք:
… Եթե հնարավոր լիներ մի տասը տարի ոչինչ չանել… Հանկարծ մի օր ամեն ինչ անծանոթ դառնար ու հետաքրքիր թվար… Գուցեև մոռանայի:
… Որ պատերի շրջագծով առաստաղին տարածված մեր ստվերը անբաժան էր, չզատված ու…
… Իմ ծննդյան օրն էր, և դու չարգելեցիր, թույլ տվիր, որ ես ես լինեմ: Ասում էիր` նուրբ եմ, ցանկալի… Մի կողմ էիր նետել վերամբարձ պահվածքդ ու ձեռքդ սահեցնում էիր մազերիս վրայով ու թույլ էիր տալիս, որ երգեմ… Մի անգամ միայն թույլ տվիր, որ ես ես լլինեմ: Մնացյալ բոլոր անգամները մնացիր անզեղում սառնասիրտ, ում գոհացնելու համար պետք էր հավաք լինել, չնյարդայնանալ, չսխալվել, չկապվել ու դաառնալ ի՞նչ: Հանդիսատես: Սեփական կյանքի՞դ: Կողմնակի մարդն անգամ հուզվում է ուրիշի ապրումները դիտելիս, իսկ ես դեռ իրավունք չունեմ հուզվելու իմ իսկ հույզերից: Ախ, ես ինչպե՞ս լինեմ մի համր եղեգ, քամուն համընթաց ճկվող-ուղղվող, երբ շուրջն ամեն ինչ երգում է ակամա, երգում իր ձայնով:
Ես ամեն ինչ արի, որ չխախտեմ քո դրած պայմանները` ինձ համար կարգածդ չափերը: Չհակառակվեցի: Չպահանջեցի: Չստացա: Ու… Բաժանվեցինք:
Հա~, բայց ինչու՞ հենց համակերպվում եմ քեզ հետ չլինելու փաստին, զանգում ես:
Ա~խ այդ երանավետ ակնթարթները…
Այդ պահերին ուզում եմ չլինել աշխարհի երեսին, գետնի տակն անցնել, տանել տարտարոսի ամենադաժան չարչարանքները, միայն թե լսափողը չվերցնեմ… որն, ավաղ, իմ ուժերից վեր է: Հեռախոսի զարկերը սրտիս մեջ են տրոփում: Իսկ երբ լսում եմ այնքան հարազատ ձայնդ` վստահ ու առնական, դողդողացող ձեռքիցս քիչ է մնում ցած ընկնի լսափողը:
Ծիծաղելի՞ է վիճակս:
Երեկ ասացիր, որ շատ ես զբաղված, չես հասցնում նամակ գրել, մի կերպ հաջողացրել-զանգել ես: Ասացիր հանգիստ ու անվրդով: Ասացիր` հետո կպատմեմ, և ես հասկացա, որ ոչինչ էլ չես պատմի:
Ի՞նչ պիտի պատմես: Որ աշխարհում կատարվող ամեն ինչ ինձնից զորե՞ղ է: Որ դու միայն քո՞ կյանքով ես տարված: Որ ինձ հետ ապրածդ գերագույն երջանիկ պահերը (դու էիր ասում) անցյա՞լ են արդեն: Ի՞նչ պիտի ասես: Որ խինդն ու բերկրանքը մի քողածածկ պատժամիջոց են և ժամանակ առ ժամանակ տրվում են մարդուն, որ հետո կորցնի ու տառապելի՞ք ունենա: Ի՞նչ պիտի ասես, որ չմտածեմ, թե դժբախտ չլինելու միակ ելքը երջանկություն չտեսնելն է: Չճանաչելը: Չիմանալը: Չձգտելը…
Ի՞նչ պիտի ասես, որ վերանա հիշողություն կոչվածը:
Գիտեմ` ինչ պիտի ասես: «Մի լավ բան ունենալուց մարդ չպիտի կապվի ու ձգտի սեփականացնել այն»: Երանի համոզված լինեի, որ այս ձևակերպումդ ևս միայն ինձ է ուղղված: Արդյո՞ք ինքդ քեզ էլ չես զրկում… Կզանգես, թե ոչ, կգրես, թե չես գրի, չգիտեմ, բայց մի ասա, թե կզանգես, մի ասա, որ կգրես, կպատմես… Խնդրում եմ, հույսի հոգեմաշ կամուրջներ (քո նրբագեղ անփութությամբ) մի թող, գթա: Հոգնել եմ արդեն: Տվել եմ, ինչ կարող էի և հիմա, ի սեր Քրիստոսի, մի հատիկ ողորմություն եմ քեզնից աղերսում` մի զանգիր: Թող մոռանամ քեզ:
Գուցե հնարավոր է:
Գուցեև…
… Այսօր երկինքն էլ տրամադրություն չունի. մի անփույթ շրջագիծ է քաշել ու մեջը լցրել է աշակերտական մատիտի կարմիրով, որ արևի փոխարեն է: Գլորվում է անհրապույր շենքերի տանիքներից հեռու, հեռուու~…
Դեպի մայրամուտ:
Դեպի մոխրագույն երկինքը. Աստված վրձինը թաթախել է ջրի մեջ ու չի իմացել ինչ գույնով ներկի` դատարկ վրձինն է քսել երկնակամարին:
Ու երկինքն այսօր տրամադրություն չունի: Զի այն, ինչ մեր մեջ է, երկնի անհունում է, որի դռներն այգաբացի մառախուղն է, իսկ պատուհանները` գիշերվա լռությունն ու լռության մեղեդին, իսկ… Իսկ աչքս հեռախոսից չի կտրվում: